Bộ máy Tourbillon: Cơn lốc của thế giới đồng hồ

Bộ máy tourbillon là gì?

Tourbillon: Cơn lốc của sự chính xác và uy tín.

Tourbillon, mộtchức năng cơ học được tôn sùng trong thế giới đồng hồ, là minh chứng cho sự khéo léo và tay nghề thủ công của con người. Cơ chế phức tạp này, được thiết kế để chống lại tác động của trọng lực lên độ chính xác của đồng hồ, đã trở thành biểu tượng của sự sang trọng và uy tín trong nhiều thế kỷ.

Nói một cách đơn giản, chuyển động tourbillon là một cơ chế hay còn gọi là sự phức tạp được tìm thấy trong chuyển động của một số đồng hồ cao cấp.

Tourbillon được hình thành như một cách để loại bỏ lỗi vị trí trong đồng hồ. Lỗi này xảy ra khi đồng hồ ở một vị trí đủ lâu để trọng lực tác động vào bánh xe cân bằng. Theo thời gian, điều này ảnh hưởng đến độ chính xác của đồng hồ. 

Tourbillon có chức năng chống lại tác động của trọng lực để giữ cho đồng hồ hoạt động bình thường. Về bản chất, tourbillon là một lồng quay chứa bộ thoát và bánh xe cân bằng, các thành phần chịu trách nhiệm điều chỉnh thời gian của đồng hồ.  Bằng cách xoay lồng này, tourbillon phân phối tác động của trọng lực đều hơn, giảm lỗi vị trí có thể xảy ra khi đồng hồ ở vị trí cố định trong thời gian dài.

Bộ máy tourbillon hoạt động như thế nào?

Hãy tưởng tượng bánh xe cân bằng của đồng hồ cơ, chuyển động qua lại để tính thời gian. Một chuyển động tourbillon lấy khái niệm chung đó và nâng cao hơn nữa.

Bộ máy hoạt động vì một số bộ phận của cơ chế bên trong đồng hồ (bánh xe cân bằng và bộ thoát) nằm trong một lồng quay. Khi lồng quay (thường ở tốc độ 1RPM), nó chống lại tác động kéo của trọng lực để giúp đồng hồ giữ đúng giờ.

Cách nhận biết đồng hồ tourbillon

Bạn thường thấy một chiếc đồng hồ tourbillon được chú ý đến bởi mức giá của nó, kèm theo sự thích thú sâu sắc của bất kỳ ai nhìn vào nó trong hơn một vài giây.

Đồng hồ Tourbillon thường bị nhầm lẫn với đồng hồ open heart hiển thị bộ máy ngay trên mặt đồng hồ. Đó là bởi vì,đồng hồ tourbillon thường được thiết kế lộ cơ để hiển thị chuyển động.

Sự khác biệt giữa đồng hồ tourbillon và đồng hồ cơ là chuyển động xoắn ốc của chuyển động tourbillon. Trên thực tế, đó là nguồn gốc của tên gọi: Tourbillon có nghĩa là "cơn lốc" trong tiếng Pháp. Nếu bạn nhìn vào phần để quan sát chuyển động, bạn sẽ thấy một điệu nhảy nhẹ nhàng giữa lồng quay và bánh xe cân bằng dao động.

Đồng hồ tourbillon xuất phát từ đâu?

Khái niệm về tourbillon có thể bắt nguồn từ cuối thế kỷ 18, khi nhà chế tác đồng hồ người Anh John Arnold lần đầu tiên đề xuất ý tưởng này. Tuy nhiên, người bạn của ông, nhà chế tác đồng hồ người Pháp gốc Thụy Sĩ Abraham-Louis Breguet, mới là người phát triển thành công và cấp bằng sáng chế cho tourbillon vào năm 1801. 

Abraham-Louis Breguet đã làm rất nhiều cho ngành công nghiệp đồng hồ. Trong suốt cuộc đời mình, ông đã phát minh ra nhiều hơn một thiết bị mang tính cách mạng - từ chiếc đồng hồ đeo tay đầu tiên đến đồng hồ tự lên dây cót cho đến bộ máy tourbillon.

Khoảnh khắc sáng tạo của Breguet lóe lên trong kỷ nguyên đồng hồ treo tường và đồng hồ bỏ túi. Vì đồng hồ bỏ túi thường dành nhiều thời gian để nhét trong túi của ai đó hoặc đặt trên bàn, nên có một lực căng trên dây cót bên trong bộ thoát. Điều này khiến nó dao động với tốc độ không đều và làm giảm độ chính xác của đồng hồ.

Breguet nhận ra rằng cần phải có một bộ thoát luôn chuyển động và bắt tay vào chế tạo một bộ thoát như vậy.

Breguet ban đầu dự định sử dụng tourbillon để cải thiện độ chính xác của đồng hồ bấm giờ hàng hải, vốn rất quan trọng đối với hàng hải. Tuy nhiên, khi đồng hồ đeo tay trở nên phổ biến, tourbillon cũng tìm được đường vào những chiếc đồng hồ nhỏ hơn này, trở thành biểu tượng của sự xuất sắc trong ngành chế tạo đồng hồ.   

• Năm 1795: Abraham-Louis Breguet phát minh ra cơ chế quay.
• Năm 1801: Breguet cấp bằng sáng chế cho “Tourbillon”.
• Năm 1920: Alfred Helwig, một thợ sửa đồng hồ tại Glashütte Original, phát minh ra đồng hồ tourbillon bay.
• Năm 1947: Omega tạo ra chiếc đồng hồ tourbillon đầu tiên (Omega 30i) sau một thời gian dài cơ chế này gần như bị lãng quên.
• Năm 1984: Franck Muller tuyên bố ông là người tiên phong trong ý tưởng trưng bày tourbillon một cách đầy tự hào trên mặt đồng hồ.

Lợi ích của tourbillon là gì? Có lợi ích nào ngoài tính thẩm mỹ không ?

Việc chế tạo tourbillon là một quá trình phức tạp và tinh tế, đòi hỏi sự chú ý tỉ mỉ đến từng chi tiết. Lồng quay, thường được làm bằng kim loại, thường có thể nhìn thấy qua mặt sau trong suốt của vỏ đồng hồ, cho phép người xem chiêm ngưỡng hoạt động phức tạp của nó.   

Bộ thoát, kiểm soát việc giải phóng năng lượng từ dây cót chính, và bánh xe cân bằng, dao động qua lại để điều chỉnh thời gian của đồng hồ, đều được đặt trong lồng. Bản thân lồng thường được thiết kế để quay một lần mỗi phút, đảm bảo rằng tác động của trọng lực được phân bổ đều theo thời gian

Mặc dù tourbillon có thể không cần thiết đối với đồng hồ đeo tay hiện đại, thường dựa vào chuyển động thạch anh điện tử, nhưng nó vẫn là một chức năng phức tạp được săn đón vì một số lý do:

• Độ chính xác: Tourbillon có thể cải thiện độ chính xác của đồng hồ cơ, đặc biệt là ở những vị trí mà trọng lực có thể có tác động đáng kể.   
• Tính thẩm mỹ: Lồng xoay của đồng hồ tourbillon có thiết kế bắt mắt và tạo nên yếu tố phức tạp độc đáo cho thiết kế của đồng hồ.   
• Uy tín: Sở hữu một chiếc đồng hồ tourbillon thường được coi là biểu tượng của địa vị, gắn liền với sự sang trọng, tay nghề thủ công và chuyên môn về đồng hồ.   

Bộ máy tourbillon có sức mê hoặc nhưng cũng không phải không gây tranh cãi.

Có - nó là một cuộc cách mạng đối với đồng hồ bỏ túi trì trệ và ban đầu được tạo ra để cải thiện hiệu suất của đồng hồ. Nhưng thật khó để dịch điều đó sang thời hiện đại. Đồng hồ đeo tay ngày nay tự nhiên cung cấp hiệu ứng chống lại trọng lực của cơ chế tourbillon vì người đeo hầu như luôn di chuyển.

Vậy, tourbillon có làm cho đồng hồ chính xác hơn không? Rõ ràng là không. Tourbillon đã chứng minh rằng không chính xác hơn bộ thoát truyền thống (đó là bộ phận điều chỉnh thời gian; nó tạo ra tiếng tích tắc mà bạn nhận ra). Trong một số trường hợp, các cơ chế truyền thống thực sự vượt trội hơn về độ chính xác.

Về mặt chức năng, bộ máy tourbillon vẫn có một vị trí trong ngành chế tạo đồng hồ hiện đại. Nó thể hiện kỹ năng và nghệ thuật của người thợ chế tác đồng hồ và là sản phẩm tốt nhất trong việc đảm bảo đồng hồ nổi bật giữa đám đông.

Tourbillon nâng giá trị của một chiếc đồng hồ theo cấp số nhân

Câu chuyện về Grand Seiko Kodo Constant-force Tourbillon