BÁNH LẮC VÀ DÂY TÓC TRONG CƠ CẤU CHUYỂN ĐỘNG CỦA ĐỒNG HỒ CƠ
Bộ dao động là trái tim của trong chuyển động của đồng hồ cơ
Chỉ bao gồm một dây tóc và một bánh lắc, cơ cấu điều chỉnh này quyết định độ chính xác của đồng hồ nhờ tính đều đặn trong các dao động của nó.
Bánh lắc (Balance): là thiết bị tương tự như con lắc của đồng hồ quả lắc. Nó thực hiện những dao động (quay tiến và lùi) xung quanh vị trí trung tâm của nó nhờ dây tóc xoắn. Đây là bộ phận yêu cầu tuyệt đối yêu cầu tính cân bằng trục nên các nhà sản xuất thường trang bị kèm ốc đối trọng gắn xung quanh để có thể điều chỉnh được độ cân bằng này một cách chính xác nhất. Bánh lắc phụ trách điều khiển tốc độ của đồng hồ. Nó được vận hành nhờ năng lượng từ cơ cấu hồi, cơ cấu có chức năng biến chuyển động quay của các bánh răng thành dạng xung và đưa đến bánh lắc. Tuy nhiên, thay vì gia tăng tốc độ chuyển động thì bánh lắc lại giúp duy trì tốc độ không đổi, mỗi lần bánh lắc xoay (tạo thành các tiếng đập mà ta thường nghe “tíc tắc”) các bánh răng cũng được xoay theo và từ đó quay các kim đồng hồ.
Dây tóc (Hairsring): được sản xuất bằng loại chất liệu đặc biệt có tính đàn hồi cao và không thay đổi trong thời gian dài. Chất liệu tạo nên dây tóc được nghiên cứu không ngừng bới các thương hiệu đồng hồ với mong muốn trong thời gian dài mà độ đàn hồi không thay đổi. Tần số là đặc tính quan trọng để đánh giá phẩm chất của một dây tóc và thường được tính bằng số lần dao động trong một giờ (lần/h). Hiện nay trong ngành công nghiệp đồng hồ thường có 4 loại dây tóc chủ yếu: 18.000; 21.600; 28.800 và 36.000. Dây tóc càng có tần số cao càng chính xác. Công nghệ sản xuất dây tóc chỉ có ở một số thương hiệu đồng hồ nổi tiếng như Rolex, Longines, Tissot, … ở Thụy Sĩ và một số hãng đồng hồ cao cấp được sản xuất tại Nhật Bản.
Tissot Chemin Des Tourelles Squelette T099.405.16.418.00
Bánh lắc và dây tóc khi phối hợp với nhau tạo nên những dao động điều hòa trong chuyển động của đồng hồ. Đây là dạng dao đồng đơn giản với chu kì không đổi từ đó mang đến sự đều đặn trong chuyển động của kim đồng hồ. Để duy trì được tính đều đặn, một bộ dao động phải có khả năng chống lại các tác động bên ngoài có thể ảnh hưởng tới hoạt động của nó, chẳng hạn như là những thay đổi về nhiệt độ, các va chạm, từ trường và các ảnh hưởng khác nhau của lực hấp dẫn ở các vị trí khác nhau. Sự kết hợp giữa khối lượng của bánh lắc và độ đàn hồi của dây tóc giữ cho thời gian giữa những lần dao động rất ổn định. Độ nhanh chậm của đồng hồ có thể được điều chỉnh trực tiếp bằng những con ốc hoặc cần gạt gắn trên bánh lắc và dây tóc.
Trong vô vàn những linh kiện khác nhau bên trong đồng hồ, mỗi bộ phận đều đảm nhận những vai trò vị trí quan trọng không thể bỏ qua để làm nên một chiếc đồng hồ cơ hoàn chỉnh. Với những chia sẻ trên đây về bộ điều chỉnh thời gian của đồng hồ (bao gồm bánh lắc và dây tóc), Duy Anh Watch hy vọng rằng đã giúp bạn có thêm được sự hiểu biết về chính những cỗ máy trên cổ tay của bạn.
